Trào lưu FIRE không còn lạ ở các nước phương Tây nhưng mới chỉ bắt đầu được nhắc đến nhiều tại Việt Nam vài năm trở lại đây. Khái niệm và phong cách sống này cũng đang gây ra không ít tranh cãi. FIRE (Financial Independence, Retire Early) tức là Độc lập tài chính, nghỉ hưu sớm. Đây là một lối sống với mục tiêu tự do tài chính và nghỉ hưu sớm, đang được bộ phận Gen Z trên thế giới và Việt Nam ủng hộ. Để nghỉ hưu sớm theo trào lưu FIRE, các bạn trẻ cần có khoảng 4 – 5 tỷ đồng, chi tiêu tối đã 15 triệu đồng/tháng và chỉ sống đến năm 70 tuổi.

Chưa cần biết giới trẻ thực sự hiểu đúng khái niệm nghỉ hưu sớm hay chưa nhưng một vài trường hợp sốc nổi khiến người ta đặt ra câu hỏi: “Liệu người trẻ có đang quá lười, trong khi những doanh nhân thành đạt, sở hữu khối tài sản khổng lồ như Phạm Nhật Vượng, Trần Đình Long, Nguyễn Thị Phương Thảo,… vẫn miệt mài làm việc khi tóc đã phai màu”.

Lý giải về hiện tượng này, Shark Nguyễn Hòa Bình – ông chủ hệ sinh thái khởi nghiệp NextTech cho rằng có một vài động cơ khiến các doanh nhân dù thành đạt nhưng vẫn tiếp tục làm việc. Động cơ mang tính cốt lõi là nỗi sợ hãi. Nỗi sợ hãi mình bị lãng quên, tụt hậu, bị tiêu diệt. Giống như con linh dương sáng dậy biết mình phải chạy rất nhanh không thì sẽ bị ăn thịt.

Động cơ thứ hai đó là thói quen. “Như tôi quen với việc startup 20 năm nay, bây giờ ngừng lại, tôi chẳng biết làm gì. Mà không làm nữa thì người yếu đi, cơ thể mụ mị, mất sức khỏe. Lúc đó, họ làm việc chính là họ đang được sống, được vui”, vị “cá mập” cho biết.

Cũng theo Shark Bình, động cơ thứ ba không phải vì tiền mà là để lại cho di sản cho xã hội, cho con cháu. Còn làm được đến lúc nào mà họ chấp nhận rằng mình bị lạc hậu, lùi lại để con cháu, người khác lên thay. Shark Bình cho rằng lúc đó sẽ rất buồn vì rảnh quá, nhiều thời gian quá.

Vị “cá mập” cho rằng bất kỳ ai ở Việt Nam có tài sản tầm 10 triệu USD là đã vượt quá ngưỡng tự do tài chính mà không cần nghĩ gì đến tiền nữa. Quan trọng lúc đó, người ta sẽ chuyển hóa mục tiêu cao hơn, thành để lại di sản gì cho xã hội, công trình gì cho xã hội.

Shark Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh: “Người Việt Nam vẫn còn rất năng động. Miễn là chúng ta tiếp tục tuyên truyền những giá trị thật, giá trị của nghề nghiệp. Mình cứ đẩy mạnh ra ánh sáng, ánh sáng mạnh thì tự nhiên bóng tối sẽ bị xua đi. Chúng ta cứ đẩy mạnh, nói nhiều về những điều tích cực thì tự nhiên những xu hướng tiêu cực lệch lạc sẽ biến mất”.

Theo Chủ tịch NextTech, may mắn không có ở đình, ở chùa, càng không có trên mấy tờ vé số. May mắn nằm ở ngoài đường, ngoài chợ, ở công xưởng, văn phòng. Để có được nó, phải nỗ lực, rèn luyện và chủ động ra đường để nắm bắt.

Mặt trái của trào lưu nghỉ hưu sớm

1. Nguy cơ mất cân bằng cuộc sống

Để đạt được tự do tài chính trong tương lai, nhiều người chọn đánh đổi tự do hiện tại, làm việc hết sức và bị cuốn hoàn toàn vào áp lực công việc. Điều này dần thay thế cho sở thích, sức khỏe, các mối quan hệ, thú vui, thậm chí là cả tuổi trẻ. Đây được gọi là tình trạng mất cân bằng cuộc sống, dễ gây nên nhiều hệ lụy đáng lo ngại, đặc biệt là áp lực, trầm cảm,…

2. Năng lực tài chính

Năng lực tài chính là yếu tố quan trọng trên con đường chinh phục FIRE, cần được nâng cấp theo thời gian bằng việc gia tăng mức thu nhập. Thu nhập cao, ổn định sẽ đưa bạn đến đích dễ dàng hơn và ngược lại.

3. Rủi ro tài chính

Thị trường tài chính đang trong thời buổi nhiều biến động, lạm phát tăng cao, nền kinh tế bất ổn. Lối sống dựa vào tiền đầu tư là rất khó khăn, khiến FIRE trở nên bất khả thi và thiếu thực tế với đại chúng. Nhiều trường hợp tiền đầu tư mất giá, không sinh lời, gây nên rất nhiều vấn đề đáng lo ngại.

Do đó, trên con đường chinh phục FIRE, bạn không chỉ phải đảm bảo thu nhập tốt, ổn định mà còn cần nâng cao kiến thức về thị trường và tài chính. Điều này giúp mỗi cá nhân tìm kiếm được phương thức đầu tư phù hợp, dự phòng rủi ro và nắm rõ nhu cầu tại từng thời điểm. Ngoài ra, bạn cần cập nhật tình hình tài chính thường xuyên để thiết lập giải pháp bảo toàn nguồn vốn, lựa chọn các kênh đầu tư uy tín, minh bạch.