Vợ chồng anh Hùng, chị Linh quê ở Ý Yên, Nam Định kết hôn năm 2015. Sau khi cưới, anh chị được bố mẹ hai bên dồn tiền mua cho một căn nhà 3 tầng, rộng 40 m2 ở phố Xốm, Hà Đông.

Cả hai đều làm trong nội thành, đi lại khá vất vả. Nhất là sau khi chị Linh sinh bé đầu lòng, việc đi làm quá xa nhà khiến chị gặp không ít khó khăn. Vì vậy, anh chị luôn mong muốn đổi nhà vào nội thành cho tiện đi lại.

“Muốn đổi nhà gần trung tâm nên vợ chồng mình chịu khó tìm hiểu nhà đất quanh khu vực hai vợ chồng làm việc. Tuy nhiên, đất nội thành đắt đỏ, mua nhà mặt đất là ngoài khả năng. Bởi, tổng thu nhập của cả hai chưa được 16 triệu đồng/tháng, còn nhà đang ở bán đi chỉ được hơn 1 tỷ đồng. Tầm tiền đó cũng khó mua được một căn chung cư”, anh Hùng kể.

Khi đang do dự, anh Hùng được bạn bè tư vấn nên đầu tư mua nhà tập thể cũ hoặc chung cư cũ là hơn. Nhìn bề ngoài xập xệ, ít tiện ích như các khu chung cư mới, hiện đại, song đổi lại, hầu hết nhà tập thể cũ đều có vị thế đắc địa, ngay trung tâm thành phố, dịch vụ tiện lợi.

Quan trọng là, theo kinh nghiệm của nhiều người, hầu hết các chung cư, tập thể cũ có vị thế đẹp, sớm muộn sẽ có nhà đầu tư mua rồi xây dựng lại. Khi đó, chủ sở hữu sẽ được hưởng sản phẩm tái định cư tại chỗ hoặc chi trả bằng tiền mặt, sau này lợi lớn.

Tham khảo từ nhiều nguồn, tháng 2/2017, vợ chồng anh Hùng thống nhất bán căn nhà đất giá 1,3 tỷ đồng để mua căn nhà căn tập thể cũ ở khu Đống Đa, Hà Nội. Căn anh chị mua nằm ở tầng 5 là tầng áp mái, diện tích thực tế trên sổ đỏ là 28 m2, diện tích sử dụng là 60 m2 do chủ cũ cơi nới đua chuồng cọp ra cả mặt trước và mặt sau với giá 1,7 tỷ đồng. Thiếu 400 triệu đồng, anh chị vay anh em trong nhà.

“Căn tập thể mình mua rất cũ, tuy nằm trong ngõ nhưng ngay giữa trung tâm thành phố. Tại thời điểm mua, nhiều người nói khu đó sắp tới nhiều khả năng sẽ có chủ đầu tư xây dựng lại nên vợ chồng mình hy vọng lắm. Có điều để về ở được, vợ chồng cũng phải đầu tư thêm hơn trăm triệu sửa lại nền, bếp và mua nội thất”, chị Linh nói.

Tuy nhiên, anh Hùng cho hay, khi dọn về ở rồi mới nhận ra có quá nhiều bất cập, bởi khu tập thể cũ vốn không có dịch vụ, không bảo vệ, không có hệ thống phòng cháy chữa cháy cũng không có chỗ gửi xe. Anh chị phải gửi xe ở một tòa nhà khác, mỗi ngày đi làm đều phải đi bộ một đoạn xa mới lấy được xe nên rất bất tiện.

Đặc biệt, căn xuống cấp mỗi ngày. “Sau hơn năm về ở, tường nhà mình bị nứt rất nhiều. Trần nhà còn thấm nước dột các góc. Mỗi lần mưa to gió lớn, vợ chồng mình lại phải mang thau chậu vào hứng nước. Nền nhà cũng bị lún nhiều chỗ. Mình thuê thợ sửa nhiều lần song chỉ được một thời gian là lại hỏng”, anh Hùng bày tỏ.

Vợ chồng anh Hùng cố ở 4 năm, vẫn chẳng thấy nhà đầu tư nào mua lại khu tập thể như những gì anh nghe được trước đó, trong khi chất lượng nhà xấu đi mỗi ngày. Thậm chí, có hôm vợ chồng anh đang ngồi ăn cơm, bị cả mảng vữa trên trần nhà rơi đúng vào mâm, may không ai bị thương.

Không thể kiên nhẫn chờ thêm, anh Hùng bàn với vợ rao bán căn hộ để mua chung cư khác. Tuy nhiên, đăng bán cả năm nay, vợ chồng anh vẫn chưa bán được bởi nhà quá xuống cấp lại ở tầng áp mái. “Mình chấp nhận bán lỗ vốn, thấp hơn cả giá mua vào nhưng vẫn không ai mua. Khách vào xem thì nhiều nhưng ai cũng chê nhà cũ quá, đợi dự án cải tạo thì không biết tới bao giờ”.

Anh Hùng kể, từ đầu năm nay, thấy nhà xập xệ, tường vữa bong tróc, ở không còn an toàn nữa, vợ chồng anh đành đưa con ra ngoài thuê trọ đợi bán nhà.

“Mình đang thuê một căn hộ gần khu tập thể, giá 3,5 triệu đồng/tháng bao gồm cả điện nước. Nhà thì không bán được, nợ cũ ngày trước vẫn chưa trả xong, giờ lại phải đi thuê chỗ khác để ở trong khi nhà có thì để không. Chỉ mong bán được căn tập thể cũ để mua nhà chỗ khác, khi ấy mới bớt áp lực”, anh Hùng chia sẻ.

Hiện nay, khá nhiều người quan tâm đầu tư nhà tập thể cũ và chung cư cũ nhờ vị trí đắc địa của nó. Họ mua với mong muốn sẽ được chủ đầu tư mua lại, cải tạo, khi đó sẽ được đền bù hoặc được ở sản phẩm tái định cư tốt hơn.

Song, trên thực tế, các khu tập cũ tại Hà Nội, TPHCM tương đối nhiều, không thể cùng một thời điểm phá dỡ, xây dựng lại toàn bộ. Quá trình cải tạo, xây dựng là về lâu dài, nên người mua cần xem xét, cân nhắc thật kỹ.

Các chuyên gia tư vấn bất động sản đưa ra những lưu ý, nên lựa chọn những căn ngang giá, có diện tích sổ đỏ lớn hơn để mua, chú ý tới các tiện ích xung quanh khu tập thể, chung cư cũ. Ưu tiên vị trí gần với trường học, chợ, bệnh viện và cơ quan làm việc để dễ được đền bù hoặc khi bán lại cũng được giá hơn.

Tìm hiểu kỹ vấn đề pháp lý, tránh việc giao dịch chỉ có giấy viết tay. Nên yêu cầu kiểm tra diện tích sổ đỏ trước khi mua. Diện tích đất sử dụng và số liệu ghi trong sổ đỏ phải rõ ràng, tránh nhầm lẫn cơi nới với sổ đỏ xảy ra tranh chấp về sau.

Hơn nữa, khi tiến hành sửa chữa cải tạo căn hộ tập thể cũ cần tuyệt đối không được phép thay đổi kết cấu mặc định của căn hộ chung cư. Không được cơi nới thêm diện tích căn hộ, bởi gây ảnh hưởng đến kết cấu chung cũng như những căn hộ khác.